Hedef belirleme konusunda kendimi oldukça iyi noktada görüyordum. Çünkü çoğu zaman, bir dakika sonrasından, 5-10 yıl sonrasına kadar hedefler koyan biriyim. Yeni yıla girmeden önce hayat hedeflerimi belirlediğimi de biliyorsunuz. Hatta birkaç senedir blog sayfamdan da yeni yıl hedeflerimi paylaşıyorum. Peki siz? Her yeni yıl kendisine hedef belirleyen %45’i arasında mısınız? Abartmıyorum, insanların 45%’i hedef belirleyerek hareket ediyor!
İçindekiler
Başarmak istiyorsan hedefinin olması yetmiyor
Her yeni yıla girmeden önce yaşam hedefleri belirleyen %45’lik insanlar olduğundan söz ettik. Onlar gibi hedef belirlemek ve planlı ilerlemek sizi üşendiriyor mu? Gelin, araştırmalara göz atalım. Psikolog Dr. Liza Varvogli; bir sonra ki sene için hedef belirlemenin, bu yıl yaptıklarınızdan daha iyisini yapmanıza yardımcı olurken, bize yaşama sevinci verme konusunda da oldukça iyi geldiğini söylüyor.
Hedef belirleyenlerin ne kadarı başarıya ulaşıyor?
Kilo vereceğim, sınava hazırlanacağım, hayatıma yeni birini alacağım… İstatistiklere göre insanların iyi bir başlangıç yapmadan önce seçtikleri en yaygın yaşam hedeflerinden bazıları bunlar. Ne demiştik? Nüfusun yaklaşık %45’i yeni yılın başında yaşam hedeflerini belirliyor. Peki hedef koyanların ne kadarı başarılı oluyor? Yapılan araştırmaların sonuçlarını matematiksel olarak paylaşmaktan gurur duyarım.
- Hedef koyanların %27’si Ocak ayının ilk haftasında hedeflerinden vazgeçti.
- Geriye kalanların ise %64’ü şubat ayının ikinci haftası olmadan hedeflerine koşmaktan vazgeçti.
- Yeni yılın başında kendine hedefleri belirleyenlerin sadece %9’u başarılı oluyor.
İnsanlar değişmeyi zor buluyor ve erken vazgeçiyorlar. İnsanlar genel olarak güçlü bir iradeleri olmadığı için değil, güçlü bir değişim programlarına sahip olmadıkları için vazgeçmekteler.
Basit bir deyişle, insanlar doğru ve planlı hedefler koymazlar, bunun sonucunda onlara ulaşamazlar.
Dr. Liza Varvogli
Hedeflere ulaşmak için dikkat edilmesi gerekenler
Bu soruyu yapılan bir deney ile cevaplayalım. Bu deneyi inceledikten sonra “hedefler belirlenirken nelere dikkat edilmeli” sorusu kendiliğinden cevap bulacaktır.
Hedefe ulaşma da kontrol, motivasyon ve niyet deneyi
Konuyu derinlemesine araştırmak için Harvard’da hedeflere ulaşmak üzerine kurgulanmış bir deney yapıldı. Özellikle, başarılarının içeriğini bulmak için daha fazla egzersiz yapmayı amaçlayan üç grup insan üzerinde çalışıldı.
Hedefe ulaşmak için grupların belirlenmesi ve deneyin içeriği
Kontrol grubu (1. Grup)
Bu grup üyeleri, amacının fiziksel aktivitelerini ve fiziksel aktivitelerini artırmak olduğunu belirten 50 kişiden rastgele belirlendi. Onlardan sadece geçen ayki alışkanlıklarını, yani haftada kaç kez spor salonuna gittiklerini veya en az 20 dakika tempolu yürüdüklerini kaydetmeleri ve sonraki üç hafta boyunca ne yaptıklarını yazmaları istendi.
Motivasyon grubu (2. Grup)
Başka bir 50 kişi de egzersizin fiziksel ve zihinsel sağlık üzerindeki yararları hakkında bir makale okudu.
Niyet grubu (3. Grup)
Diğer 50 kişi, aynı motivasyona sahip olduklarından emin olmak için 2. gruptaki katılımcılarla aynı talimatları aldı. Ek unsur, önümüzdeki 3 hafta içinde nerede ve ne zaman egzersiz yapmayı düşündüklerini not etmeleri istendi. Önümüzdeki 3 hafta boyunca, ertesi gün/saat/aşağıdaki yerde en az 20 dakika egzersiz yapmayı veya yürümeyi planlıyorum. ifadesini motto olarak aldılar.
Hedefe ulaşmada başarı deneyinin sonucu
Üç hafta sonra 3 grup tekrar bir araya toplandı. Çıkan sonuçlar oldukça şaşırtıcıydı!
- Kontrol grubunda, katılımcıların %32’si haftada en az bir kez egzersiz yaptı.
- Motivasyon grubunda, katılımcıların %34’ü haftada en az bir kez egzersiz yaptı.
- Katılımcıların %90’ının haftada en az bir kez egzersiz yaptığı grup; niyet grubuydu!
3. grupta ki katılımcılar kişisel programlarını yaptılar ve kendilerine nerede ve ne kadar egzersiz yapmayı düşündüklerini belirttiler. Ve sonuç olarak başardılar.
Bonus: Hedeflere ulaşmada yardımcı olacak stratejik adım
Üzerinde çalıştığınız ve arzu ettiğiniz hedeflere ulaşmak için stratejik adımlara göz atmanızda fayda olacaktır. Kişisel hedeflere ulaşmak için yorucu olduğunu düşünenler hedef belirlemeden hayatlarına devam ediyorlar. Oysa ki; nereden başladığınızı bildiğiniz takdirde yeni hedef belirlemek oldukça kolaydır. Hedef nasıl belirlenir meslek konusunda da aşağıda ki adımları sırasıyla belirleyerek harekete geçebilirsiniz. Öyleyse; iyi bir hedef nasıl belirlenir?
Karşılaşacağınız zorlukları benimseyin, kararlı olun
İşin öneminin farkında olmanız gerekiyor! Yani amaç “sigarayı bırakmak, içkiyi azaltmak, çok kilo vermek, 20 yaşında bir vücuda sahip olmak, maraton koşmak, iş değiştirmek ve gelirimi ikiye katlamak” ise, işin özü; bunlar herkesin planlamak istediği ve zamanlamasının zor olduğu yedi hedeftir. Karşılaştığınız bir aksilikte ise pes etmeyi asla düşünmeyin!
Bir yaşam amacı mı yoksa bir arzu mu olduğunu ayırın
Dünyayı dolaşmak, dört çocuk ve meşakkatli bir iş sahibi olmak istiyorsanız bu bir hedef değil, bir arzudur. Hedeflerde realist olmak oldukça önemlidir.
Hedefinizi ve kendinizi doğru tanıyın
Belirlediğim hedef, benim istediğim bir şey mi yoksa başkaları beni değişmeye mi zorluyor? Başkası istemiş olsa bile hedefe ulaştığımda, kendi adıma mutlu olacak mıyım? Hedefinize ulaşmak için gerçekleşecek her şey sizin arzunuzla olmalıdır. Siz de kendiniz olmalısınız.
Hedeflerinizi belirlerken yazılı ve planlı ilerleyin
Hedefinizi başarmak için hangi adımları atacaksınız? Bu işlem tek başına başarı şansınızı %35 oranında artırır. Sadece başlangıçta değil, ilerleyen sürelerde de yazılı ilerleyin. Bir hedef günlüğü tutun. Süreçten öğrendiklerinizi ve yaptığınız değişiklikleri not edin. Alışkanlıkların oturması zaman alır.
Belirsiz adımlarınız olmasın, her şey net olmalı
“Kilo vermek istiyorum.” veya “Spor salonuna git.” o kadar genel ve belirsiz ki! Belirsiz olan her şeyi erteleyeceksiniz. Hedeflerinizi belirlerken oluşturduğunuz strateji net olmalıdır.
Hedefe ulaşmak süreklilik ve sabır ister
Yaşam hedefinize günde en az 15 ila 30 dakika ayırın. Zamanım olduğunda bakarım demeyin! Çünkü başarmak istediğiniz şeye süreklilik sağlayarak zaman ayırmazsanız, onu yakalamak için zamanınız olmayacaktır!
Olumlu bir iç diyalog sürdürün ve başarılı olduğunuzu hayal edin. Kendinizi sabote etmeye dikkat edin! Sürekli kendinize “imkansız”, “görmek başaramayacağımı”, “mümkün değil” vb. diyorsanız, kendinize bir tripod takıyorsunuz. Başarılı olduğunuzu hayal edin ve yol boyunca onunla cesaret verici sözler söyleyin.
Değişimin bir süreç olduğunu kendinize hatırlatın. Hiçbir şey bir gecede olmaz, sabır ve azim gerektirir.
Motivasyon kaynağınız ve güçlü bir planınız olmalı!
Her adım attığınızda kendinizi ödüllendirin. Bu motivasyon kaynağınız maddi şeyler olmak zorunda değildir, manevi ödülleriniz de olabilir. Ödülleriniz ise plana sadık olmalıdır. Örneğin, 1 kilo verdikten sonra bir gün tatlı yiyeceğim gibi hedefe olan sadakatinizle ters düşen ödüller hayatınızda olmamalı.
